مسجد کوچک ایا صوفیا

مسجد کوچک ایا صوفیا (کلیسا) (به ترکی: Küçük Ayasofya Camii) ، قبلا کلیسای مقدس Sergius و Bacchus بوده است. کلیسای ارتدکس شرقی یونان به مقدسات Sergius و Bacchus در قسطنطنیه ، بین سالهای 532 تا 536 ساخته شده و در زمان امپراتوری عثمانی به مسجد تبدیل شده است.

این ساختمان روم شرقی با نقشه گنبد مرکزی در قرن ششم توسط جوستینیان برپا شد. علیرغم نام ترکی آن ، احتمالاً الگوی ساخت آن ایاصوفیه نبوده است ،چراکه ساخت آن به سبک معاصر بودخ است ، اما با این وجود یکی از مهمترین بناهای ساخته شده اولیه دوران بیزانس در استانبول است. در آن زمان توسط پروکوپیوس به عنوان مکانی زیبا برای کل شهر شناخته شد.

محل مسجد کوچک ایا صوفیا

این ساختمان در‌استانبول، در منطقه‌فاتح در همسایگی کومکاپی، در‌فاصله کمی از دریای‌مرمره ، نزدیک خرابه‌های کاخ‌بزرگ در جنوب هیپودروم قرار‌دارد. اکنون توسط خط راه آهن شهری Sirkeci-Halkalı و جاده ساحلی و یک خیابان کندرو از دریا جدا شده است.

تاریخچه مسجد کوچک ایا صوفیا

طبق افسانه‌ها، در زمان سلطنت جوستین‌اول، برادرزاده او ژوستینیان متهم شده‌بود که علیه سلطنت توطئه‌کرده و به اعدام محکوم شده‌بود. پس از حضور مقدسین سرجیوس و باخوش در مقابل جاستین از این امر اجتناب کرد و خواستار بی گناهی جاستینین شد. او آزاد شد و به عنوان سزار کار خود را در دربار ادامه داد. به پاس قدردانی متعهد شد که پس از رسیدن به امپراتوری ، یک کلیسا را ​​به مقدسات وقف کند. ساخت این کلیسای مقدس Sergius و Bacchus ، بین سالهای 527 و 536 پس از میلاد (تنها مدت کوتاهی قبل از برپایی ایاصوفیه بین سالهای 532 و 537) ، از اولین اقدامات سلطنت یوستینیان اول بود.

کلیسای جدید در مرز بین منطقه اول و سوم شهر ، در منطقه ای بین کاخ Hormisdas (خانه یوستینیان قبل از سلطنت او) و کلیسای مقدسین پیتر و پل قرار داشت. در آن زمان ، این دو کلیسا دارای یک قسمت حفره ای ، دهلیز و پروپیلا بودند. کلیسای جدید به مرکز مجموعه تبدیل شد و بخشی که به سمت جنوب دیوار شمالی یکی از دو ساختمان دیگر راه داشته است هنوز هم باقی مانده است. این کلیسا یکی از مهمترین بناهای مذهبی در قسطنطنیه بود. اندکی پس از ساخت کلیسا ، صومعه ای به همین نام در نزدیکی عمارت ساخته شد.

کلیسا به جای مسجد کوچک ایا صوفیا

ساخت کلیسای جدید کمی قبل از کلیسای ایاصوفیه ، که از سال 532 تا 537 ساخته شده بود ، آغاز شد. اعتقاد بر این بود که ساختمان توسط همان معماران ، ایزیدوروس از مایلتوس و آنتیمیوس ترالس ، به عنوان نوعی "تمرین ساخت" برای بزرگترین کلیسای امپراتوری بیزانس ساخته شده است. ساختمان از نظر جزئیات‌معماری کاملا متفاوت با ایاصوفیه است و تصور‌اینکه این بنا یک نسخه در مقیاس‌کوچک است، بی‌اعتبار می‌باشد.

در عوض ، کلیسایی که توسط Anicia Juliana حدود یک دهه قبل از آن ساخته شد. بنای Sergius & Bacchus ، کلیسای سنت پلی یوکتوس - بزرگترین کلیسای قسطنطنیه تا زمان ساخت ایاصوفیه - احتمالاً مستقیم ترین تأثیرگذاری را روی ساخت این مجموعه داشته است. حتی در این صورت ، از آنجا که St Polyeuctus از آنیشیا جولیانا ، 519-522 ساخته شده ، گنبدی با آجر ساخته نشده است ، بلکه در عوض سه جفت مخالف راهم با یک سقف چوبی معمولی از یک کلیسا را ​​پوشش داده است ، که نمونه اولیه معماری هر دو عمارت است.

در طی سالهای 536 و 537 ، کاخ هرمیسدا به یک صومعه مونوفیزیت تبدیل شد ، جایی که پیروان این فرقه ، از مناطق شرقی امپراتوری می آمدند و از آزار و شکنجه علیه آنها فرار می کردند ، این افراد توسط ملکه تئودورا محافظت می شدند.

در سال 551 پاپ ویگیلیوس ، که چند سال قبل توسط جوستینیان به قسطنطنیه احضار شده بود ، از سربازان امپراطور که می خواستند او را اسیر کنند ، در کلیسا پناه گرفت و این تلاش باعث شورش شد. در این دوره، شمایل نمادی صومعه به یکی از مراکز این جنبش در شهر تبدیل شد.

مسجد ایاصوفیا کوچک در دوره عثمانی

پس از فتح قسطنطنیه توسط عثمانی در سال 1453 ، این کلیسا تا زمان حکومت بایزید دوم دست نخورده باقی ماند. سپس (بین سالهای 1506 و 1513) توسط حسین آقا ، خواجه سیاه ، نگهبان کاخ Topkapı ، به یک مسجد تبدیل شد. در آن زمان رواق و مدرسه به کلیسا اضافه شد.

در سال 1740 وزیر بزرگ هاچی احمد پاشا مسجد را مرمت کرد و Şadırvan را ساخت. خسارات ناشی از زلزله های سالهای 1648 و 1763 در سال 1831 و در زمان سلطان محمود دوم ترمیم شد. در سال 1762 برای اولین بار مناره ساخته شد. در سال 1940 تخریب و در سال 1956 دوباره ساخته شد.

سرعت خرابی ساختمان که به دلیل رطوبت و زمین‌لرزه طی قرن‌ها ایجاد شده‌بود ، پس از ساخت راه‌آهن سرعت گرفت. پیتر و پل در جنوب ساختمان برای استقرار خط ریلی تخریب شدند. خسارات دیگر نیز ناشی از استفاده ساختمان به عنوان مسکن پناهندگان در طول جنگهای بالکان بود.

به دلیل تهدیدهای روزافزون خرابی مسجد ایا صوفیا کوچک ، این مسجد به فهرست آثار در معرض خطر یونسکو اضافه شد.صندوق‌جهانی آثار‌تاریخی آن را در سال 2002 ، 2004 و 2006 به فهرست 100 مکان در معرض‌خطر اضافه کرد. مرمت گسترده‌ای که چندین سال به طول انجامید، در سپتامبر 2006 پایان‌یافت. این مکان مجدداً برای عموم و برای مکان پرستش باز شده است.